წმიდა პავლე კაიუმელი დაიბადა და აღიზარდა კონსტანტინეპოლში. ხატმებრძოლი იმპერატორის კონსტანტინე კოპრონიმის (740-755) მხილებისთვის ცხვირი მოაჭრეს, ადუღებული ფისი და გოგირდი გადაასხეს, თვალები დათხარეს და ასე ნატანჯი და დამცირებული დიდხანს შეკრული ფეხებით ათრიეს ქალაქის ქუჩებში.
წმიდა პავლე ტანჯვაში აღესრულა 766 წლის 7 ივნისს. 122 წლის შემდეგ აღმოჩნდა, რომ კაიუმის მონასტერში დაფლული მისი ნეშტი უხრწნელად იყო დაცული. იგი ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის ტაძარში გადააბრძანეს. 1222 წელს წმიდა ნაწილები კონსტანტინეპოლიდან ვენეციაში გადაასვენეს.
„წმიდანთა ცხოვრება“, ტომი II, თბილისი, 2001 წ.