ნეტარი თეოფილაქტე ბულგარელი

მარკოზის სახარების განმარტება

თავი მეათე

(თ. 10, მ. 1-9)

უფალი ხშირად ტოვებდა იუდეას ფარისეველთა სიძულვილის გამო მისდამი. მაგრამ ახლა ისევ მიდის იუდეაში, რამეთუ ახლოვდებოდა ჟამი მისი ვნებისა. თუმცა, იგი პირდაპირ იერუსალიმში კი არ მიდის, არამედ თავიდან „საზღვართა ჰურისტანისათა“, რათა სარგებელი მისცეს უბოროტო ხალხს; მაშინ როდესაც იერუსალიმი, იუდეველთა ვერაგობის გამო იყო შუაგული ყოველნაირი ღვარძლისა. და შეხედე, თავიანთი ღვარძლის გამო როგორ სცდიან უფალს, რადგან არ შეიძლიათ იმის ატანა, რომ ხალხმა ირწმუნოს მისი, არამედ ყოველთვის იმ განზრახვით მიდიან მასთან, რომ გასაჭირში ჩააგდონ და მიიმწყვდიონ იგი თავიანთი კითხვით. ისინი სთავაზობენ ისეთ კითხვას, რომელიც ორ ცეცხლს შუა ჩააგდებს მას; ნებართული თუა, ეკითხებიან, კაცმა თავისი ცოლი გაუშვას? ვინაიდან იტყოდა იგი, რომ ეს ნებადართულია, თუ იყოდა, რომ არ არის ნებადართული, ნებისმიერ შემთხვევაში დაადანაშაულებდნენ მოსეს სჯულის წინააღმდეგობაში. მაგრამ ქრისტე, ყოვლადბრძენი თვითარსი, პასუხობს მათ ისე, რომ იცილებს მათ მახეს. იგი ეკითხება, თუ რა ამცნო მათ მოსემ, ხოლო როდესაც პასუხობენ, რომ მოსემ ამცნო ცილის გაშვება, ქრისტე უხსნის მათ თავად სჯულს. მოსე, ამბობს იგი, არ იყო ისე უმოწყალო, რომ ასეთი მცნება მოეცა, მაგრამ მან დაწერა ეს თქვენი გულქვაობის გამო. იცოდა რა ებრაელთა არაადამიანურობა, იმგვარი, რომ მოკლავდნენ მას, მოსემ ნება დართო, რომ ქმარს გაეშვა ცოლი, რომელიც არ უყვარდა. მაგრამ დასაბამიდან ესე არ იყო:ღმერთი ორ პირს აერთიანებ ცოლ-ქმრული კავშირით, ისე რომ ისინი ერთს შეადგენდნე. ტოვებენ რა თავიანთ მშობლებსაც კი. დააკვირდი, რას ამბობს უფალი: უფალი არ რთავს მრავალჯერ ქორწინების ნებას ისე, რომ ერთი ცოლის გაშვება შეიძლებოდეს და მეორის შერთვა, ხოლო შემდეგ ისევ დატოვო ეს და სხვა შეირთო. ღმერთს, ეს რომ სდომოდა, იგი ქმარს ერთს შექმნიდა, ხოლო ცოლებს მრავალს; მაგრამ ასე არ მოხდა, არამედ „შექმნა ღმერთმა მამაკაცი და დედაკაცი, რათა ქმარი ერთ ცოლს შეერთოს. გადატანითი მნიშვნელობით ეს შეიძლება ასე გავიგოთ: სიტყვას მოძღვრებისა, აგდებს რა კეთილ თესლებს მორწმუნე ადამიანის გულში, ქმრის მნიშვნელობა აქვს მისი მიმღები სულისათვის, ხოლო დაუტევებს (სიტყვა მოძღვრებისა), „მამას თვისას“, - მაღალფარდოვან გონებას და „დედას თვისას“, - კაზმულ მეტყველებას. და შეერთვის „ცოლსა თვისას“, ანუ სარგებელს სულისა, მოერგება მას და ხშირად არჩევს არამაღლფარდოვან აზრებსა და უბრალო მეტყველებას. და მაშინ ორივენი ერთ ხორც შეიქმნებიან, ანუ სულს სწამს, რომ სიტყვამ (ღმრთისა) ხორცი შეიმოსა“, და უკვე არანაირ ადამიანურ გულისთმას არ შეუძლია განაშოროს სული ამგვარ რწმენას.

(თ. 10, მ. 10-12)

რამდენადაც მოწაფენიც ცდუნდებოდნენ (ქმრისა და ცოლის გაყრის თაობაზე), ამდენად ისინიც მიდიან მასთან და იმავეს ეკითხებიან.მათი აზრთა წყობა ჯერ კიდევ მთლად ჯანსაღი არ იყო. უფალი პასუხობს მათ: ვინც თავის ცოლს გაუშვებს და სხვას შეირთავ, იგი მღუშობს ამ მეორე ცოლთან; ასევე ცოლიც, დატოვებეს რა ქმარს და სხვაზე გათხოვდება, მრუში ხდება.

(თ. 10, მ. 13-16)

დიდი იყო რწმენა ხალხში, როდესაც ქრისტეს მიერ მხოლოდ ხელდასხმასაც კი იღებდნენ, როგორც კურთხევას მასთან მოყვანილი ბავშვებისათვის. მოწაფეები კი არ უშვებდნენ მასთან მომყვანებს, ვინაიდან ფიქრობდნენ, რომ ეს არ შეეფერებოდა მას. ქრისტე რაღას იქმს? ასწავლის რა მოწაფეებს სიმდაბლესა და ამსოფლიური ქედმაღლობის უარყოფას, იგი შეიწყნარებს და ეხვევა ბავშვებს. ამით იგი უჩვენებს, რომ შეიწყნარებს უბოროტოებს. ამიტომაც ამბობს: „ეგევითართაი არს სასუფეველი ცათაი“. დააკვირდი, არ უთქვამს: ამ ბავშვებისაა „სასუფეველი ცათაი“, არამედ „ეგევითართა არს“, ანუ მათი ვინც ისეთსავე უვნებობას მოუხვეჭს, როგორიც ბავშვებს აქვთ ბუნებით. რამეთუ ბავშვეს არ შურს, არ ახსოვს ბოროტება. და ისჯება რა დედის მიერ, არ გარბის მისგან, არამედ ჯვალოს ტანსაცმელიც რომ ეცვას, დედოფალს ურჩევნია. ასევე, მართლათ მცხოვრებს ურჩევნია თავისი დედა ყველაფერს - ვგულისხმობ ეკლესიას - და არ იზიდავს ცხოვრებისეული საიმენი. სამაგიეროდ, უფალი ეხვავა ასეთებს, სიტყვებით: „მოვედით ჩემდა, ყოველნი მაშვრალნი და ტვირთმძიმენი“ და აკურთხებს მათ, აუბნება რა: „მოვედით კურთხეულნო მამისა ჩემისანო“. ცათა სასუფეველს უწოდებს აქ სახარების ქადაგებას და მომავალ სიკეთეთა აღთქმას. ამრიგად, ვინც მიიღებს ღმთაებრივ ქადაგებას, როგორც ბავშვი, ანუ სრულიად დაუფიქრებლად და არ დაუშვებს საკუთარ თავში ურწმუნოებას, იგი შევა ცათა სასუფეველში და მიიღებს მემკვიდრეობით იმ სიკეთეებს, რომლებიც უკვე შეიძინა რწმენით.

(თ. 10, მ. 17-22)

ზოგიერთები მცადარად წარმოადგენენ ამ ახალგაზრდას, როგორც ვერგსა და ცბიერ გამომცდელს. ეს ასე არ არის, იგი მხოლოდ ვერცხლის მოყვარე ადამიანი იყო და არა მომცდელი. ვინაიდან უსმინე, რას შენიშნავს მახარებელი: „იესუ მიჰხედა და შეუყვარდა იგი“. მაგრამ რატომ პასუხობდა ქრისტე ასე: „არავინ არს სახიერ?“ იმიტომ რომ იგი მივიდა ქრისტესთან, როგორც უბრალო ადამიანთან, როგორც ერთთან მრავალ მოძღვართაგან. ქრისტე თითქოსდა ასე ამბობს, თუკი შენ მომაგებ პატივს, როგორც უბრალო მასწავლებელს, ღმერთთან შედარებით არცერთი ადამიანი არ არის სახიერი. თუკი მაღიარებ მე ღმერთივით სახიერად, მაშინ რაღატომ მიწოდებ მხოლოდ მასწავლებელს. ასეთი სიტყვებით ქრისტეს სურს მიაწოდოს უმაღლესი აზრი საკუთარი თავის შესახებ, რათა მან შეიცნოს იგი, როგორც ღმერთი. გარდა ამისა ახალგაზრდის გამოსწორებისათვის, უფალი მას სხვა გაკვეთილსაც აძლევს: თუკი მას ვინმესთან საუბარი სურს, უნდა ისაუბროს მლიქვნელობის გარეშე, ხოლო საფუძველი და წყარო სათნოებისა ერთის ცოდნაა - ღმღტისა და მას უნდა მიაგებდეთ შესაფერის პატივს. თუმცა, მე მაოცებს ეს ახალგაზრდა იმით, რომ როდესაც ყველა სხვა ქრისტესთან სნეულებათაგან განსაკურნებლად მოდიოდა, იგი თავად სთხოვს საუკუნო ცხოვრების დამკვიდრებას - შეპყრობილი რომ არ იყოს იგი კიდევ უფრო ძლიერი ვნებით ვერცხლისმოყვარეობისა. ამ ვნების გამო, გაიგონა რა უფლის სიტყვები: წადი, რაც გაქვს, გაყიდე და მიეცი ღარიბებს, იგი „წარვიდა მწუხარე“. დააკვირდი, ამასთან რომ უფალს არ უთქვამს: გაყიდე ნაწილ-ნაწილ და დაარიგე, არამედ გაყიდე ერთბაშად და დაურიგე, ოღონდ გლახაკებსა და არა პირმოთნეებს და გარყვნილებს; შემდეგ „შემომიდეგ“, ანუ შეითვისე ყველა სხვა სათნოებაც. ვინაიდან, ბევრია ისეთი, ვისაც სურს და არ არის მომხვეჭელი, მაგრამ არა მდაბალი, ანდა მდაბალია, მაგრამ არაა მღვიძარე, ანდა აქვს სხვა რაიმე მანკიერება. ამიტომაც უფალი არ ამბობს მხოლოდე „განყიდე და მიეც გლახაკთა“, არამედ „აღიღე ჯუარი, და მოვედ, და შემომიდეგი“, რაც ნიშნავს მზად იყოს სიკვიდლისათვის მის გამო. „ხოლო იგი შეწუხნა ამის სიტყვისათვის და წარვიდა მწუხარე, რამეთუ აქუნდა მონაგები ფრიად“.ტულად არ არის დამატებული, რომ „აქუნდა მონაგები ფრიად“: ვინაიდან ციტას ქონაც კი ცუდია და სახიფათო, ხოლო მრავალი მონაგების, საკრველთაგან განთავისუფლება, სულაც შეუძლებელი. მაგრამ ის ვინც, ყმაწვილია სულიერად, თავქარიანი, უყურადღებო აზრებით, არ იმართება გონების მიერ, დაე ასევე გაყიდოს თავისი მონაგები: როგორიცაა: მრისხანება და ავხოცრობა, ყველაფერი იმით, რაც მისგან წარმოსდგება და მისცეს, გადაუგდოს ეშმაკებს, რომლებიც არსებითად გლახაკები არიან, მოკლებული ყოველგვარ სიკეთესა და სიმდიდრეს, ვინაიდან მოაკლდნენ ღმრთის მადლს. და შემდეგ გაჰყვეს ქრისტეს. ვინაიდან მხოლოდ მას შეუძლია გაჰყვეს ქრისტეს, ვინც უარყოფს ცოდვათა სიმდიდრეს, რაც ეშმაკთა კუთვნილებაა. „განეშორე, ნათქვამია, ბოროტს“: ეს ნიშნავს, გადაუგდო ცოდვიანი სიმდიდრე გლახაკებს, ანუ სატანურ ძალებს: „და ჰქმენ კეთილი“, - რაც ნიშნავს, გაჰყვე ქრისტეს და აიღო მისი ჯვარი.

(თ. 10, მ. 23-27)

სიმდიდრე კი არაა, თავისთავად ბოროტება, არამედ ვინც მას უფღტხილდება, იგია ბოროტი და გაკიცხვის ღირსი. ვინაიდან კი არ უნდა გქონდეს იგი, ანუ ინახავდე, არამედ ისარგებლო მისით. იგი იმიტომაც იწოდება სიმდიდრედ, რომ განკუთვნილია სასარგებლოდ გამოყენებისთვის და არა შესანახად. ამიტომაც მისთვის, ვინც მას უფრთხილდება და კეტავს, ძნელია ღმერთის სასუფეველში შესვლა. ხოლო სიტყვა „ძნელია“, აქ იგივეა, რაც შეუძლებელია. მდიდარი ადამიანისთვის მართლაც ძნელია ხსნა. ეს ჩანს იმ მაგალითით, რომელსაც უფალი მოაყოლებს, ამბობს რა: „უადვილეს არ აქლემი ხურელსა ნემსისას განსვლად, ვიდრე მდიდარი შესვლად სასუფეველსა, ღმრთისასა“. აქლემის ქვეშ იგულისხმება ან თავად ცხოველი, ან მსხვილი თოკი (ბაგირი), რომელსაც დიდ გემებზე იყენებდნენ. ამრიგად, ადამიანისთვის, სანამ იგი მდიდარია, შეუძლებელია გადარჩენა. მაგრამ ღმერთის მიერ ეს შესაძლებელია. ქრისტემ თქვა: „იხსენით თავისა თქვენისა მეგობარნი მამონაისა მისგან სიცრუვისა“. ხედავ, როგორ ხდება ყველაფერი შესაძლებელი, როდესაც ღმღტის სიტყვა გვესმის! „კაცთა მიერ შესაძლებელ არს“, ანუ შეუძლებელია მაშინ, როდესაც ადამიანურად ვსჯით. მაგრამ რატომ გაიკვირვეს მოწაფეებმა ამ სიტყვებზე? თავად ხომ არასოდეს ყოფილან მდიდრები? ვიფქრობთ, რომ ამ შემთხვევაში ყველა ადამიანზე ზრუნავდნენ, ვინაიდან უკვე ნელ-ნელა კაცთმოყვარენი ხდებოდნენ. ზოგიერთნი საგონებელში არიან ჩავარდნილნი, თუ როგორ თქვა ქრისტემ, რომ „ყოველი შესაძლებელ არს ღმრთისა მიერ“. ნუთუ მას შეუძლია შესცოდოს კიდეც? ამაზე ჩვენ ვპასუხობთ, რომ როდესაც ქრისტე ამბობს: „ყოველივე“, გულისხმობს ყოველივე არსებითს, მაგრამ ცოდვა არ არის რაიმე არსების მქონე: ცოდვა არის რაღაც არაარსებითი, არაქმედითი, ანუ სხვაგვარად რომ ვთქვათ, ცოდვა არის არა ძალის, არამედ უძლურების კუთვნილება, როგორც მოციქულიც ამბობს: „ქრისტე, ვიდრე იგი ჩვენ უძლურღა ვიყვენით... მოკუდა“ (რომ. 5. 6), და დავითიც ამბობს: „და გამრავლდეს უძლურებანი მათნი“ (ფსალ. 15, 4). მაშასადამე, ცოდვა, როგოც უძულურება, შეუძლებელია ღმრთისათვის. მაგრამ შეუძლია ღმერთს, ამბობენ, რომ არსებული გახადოს თითქოსდა არ არსებულად, სიცრუეა. მაშ როგორღა იქმს ჭეშმარიტება სიცრუეს? ამისთვის მას ჯერ საკუთარი არსება უნდა შეეცვალა. ამგვარად, საუბარი ნიშნავს იმასვე, რომ ღმერთს შეუძლია არ იყოს ღმერთი.

(თ. 10, მ. 28-31)

თუმცა პეტრემ მცირედი დატოვა ქრისტეს გულისათვის, მაგრამ ამ მცირედსაც „ყოველივეს“ ეძახის. როგორც ჩანს, მცირედსაც შეიძლება მიეჯაჭვო; ამიტომაც ნეტარების ღირსია ისიც, ვინც მცირედს ტოვებს. მხოლოდ პეტრე ეკითხებოდა ქრისტეს, მაგრამ უფალი ყველასთვის საერთო პასუხს აძლევს: ყველა, ვინც დატოვებს ცოლს ან დედას, ამას იმიტომ კი არ ამბობს, რომ უმწეო მშობლეი დავტოვოთ, ანდა გავშორდეთ ცოლებს, არამედ გვასწავლის ღმღტის სათნოყოფა ვარჩიოთ ყოველივე ხორცილეს, ვინაიდან სახარების ქადაგებას უნდა მოჰყოლოდა ადამიანებს შორის უთანხმოების გაჩაღება, ისე რომ შვილებს უარი უნდა ეთქვათ მამებზე, ამიტომაც უფალი ამბობს: ვინც სახარების გულისთვის დატოვებს ხორციელ ნათესაობას და ყოველივე ხორციელს, ის ამ სოფელშიც მიიღებს ყველაფერს ასჯერ უფრო მეტს და მომავალშიც - საუკუნო ცხოვრებას. ამიტომ ცოლებსაც ასჯერ მეტს ხომ არ მიიღებს? და თუმცა, წყეული იულიანეც იცინოდა ამაზე, მითხარი, მაინც რას აკთებს სასარგებლოს ცოლი ქმრის მეურნეობაში? საერთოდ იგი ზრუნავს საკვებზე და ტანსაცმელზე ქმრისათვის და ამ მხრივ, ქმარს სავსებით უზრუნველყოფს. შეხედე, როგორ ხდება ეს მოციქულებთან. რამდენი ცოლი ზრუნავდა მათთვის ტანსაცმლისა და საკვებისა მისატანად და ემსახურებოდა მათ, ისე რომ თავად ისინი არაფერზე ზრუნავდნენ, გარდა სიტყვისა და სწავლებისა! ამის მსგავსად მოციქულებს მრავალი მამა და დედა ჰყავდათ, როგორებიც იყვნენ მათთვის ყველა მათი მოყვარული და მათზე გულითადად მზრუნველი. პეტრემ დატოვა ერთი სახლი, ხოლო შემდგომში ჰქონდა, (როგორც თავისი) ყველა სახლი თავისი მოწაფეებისა. მას ახლაც აქვს მთელს დედამიწაზე ნათელი სახლები - მისი სახელობის ტაძრები. კიდევ უფრო მნიშვნელოვანია ის, რომ წმინდანებმა ყველაფერი ეს მემკვიდრეობით მიიღეს დევნილებაში, ანუ იყვნენ რა დევნილნი ქრისტეს რწმენისათვის და სასტიკ ტანჯვაში, მაგრამ მათი ტანჯვა არ იყო დამცირებული მათთვის. ვინაიდან ისინი, ჩანდნენ რა ამ სოფელში უკანასკნელნი, მათ მიერ გადატანილ მწუხარებათა და დევნილებათა მიზეზით, მომავალ ცხოვრებაში პირველი იქნებიან თავიანთი მტკიცე სასოების გამო ღმრთისადმი. ფარისევლები, იყვნენ რა პირველნი, გახდნენ უკანასკნელნი, ხოლო ისინი, ვინც ყველაფერი დატოვა და ქრისტეს გაჰყვა, პირველები გახდნენ.

(თ 10. მ. 32-34)

რატომ უწინასწარმეტყეველბს ქრისტე მოწაფეებს თუ რა მოელის მათ სულიერი განმტკიცებისათვის, რათა წინასწარ გაიგებდნენ რა ამის შესახებ, მამაცურად გადაეტანათ, როდესაც ეს აღსრულდებოდა და არ შეძრწუნებულიყვნენ მოულოდნელობისაგან; ამასთან, მათ უნდა სცოდნოდათ, რომ იგი საკუთარი ნებით ევნება, ვინაიდან ვინც წინასწარ განჭვრიტა ვნებანი, მას შეეძლო აეცილებინა კიდეც ისინი, ხოლო რამდენადაც არ გაექცა, ცხადია, რომ საკუთარი ნებით სწირავს თავს ტანჯვისათვის. რამდენადაც საკუთარ ვნებათა შესახებ, მხოლოდ უახლოეს მოწაფეებისთვის უნდა გაემხილა, ამიტომაც ის წინ უსწრებს ყველას გზაზე, სურს რა გამოაცალკევოს მოწაფეები ხალხისაგან. ასევე, თავისი წინსწრებით ყველასთვის და სიჩქარით გზაზე, უფალი გვიჩვენებს იმასაც, რომ იგი ესწრაფვის ტანჯვას და არ გაურბის სიკვდილს ჩვენ ხსნისათვის. ყოველივე, რასაც წარმოსათქვამს იგი ამ შემთხვევაში, თუმცა სამწუხაროა, მაგრამ ამ ყველფრის გამო იმით გვამშვიდებს, რომ „მესამესა დღესა აღდგეს“.

(თ. 10, მ. 35-38)

სხვა მახარებელი (მათე 20, 20) ამბობს, რომ მათი დედა (იაკობისა და იოანესი) მიუხედავად იესოს, მაგრამ როგორც ჩანს, ერთიც იყო და მეორეც: ამ ორმა მოციქულმა, რცხვენოდათ რა სხვების, წინ დედა გაგზავნეს, ხოლო შემდეგ თავადაც მიეახლნენ გამორჩეულად, როგორც ამას აღნიშნავს მახარებელი, ამბობ რა, „და მოვიდეს მისა“. ანი სხვებისგან განცალკვებით. რას ითხოვდნენ ისინი? ქრისტეს იერუსალიმში შესვლა, რომლის შესახებაც იგი მოწაფეებს ესაუბრებოდა, მათ ასე გაიგეს, რომ იგი მიდის ხორციელი მეფობის მისაღებად და უკვე გამეფების შემდგონ დაითმენს იმ ვნებებს, რომლებზეც წინასწარმეტყველებდა. ფიქრობდნენ რა ასე, ისინი ითხოვდნენ ქრისტეს მარჯვენით და მარცხენით დაჯდომას. ამიტომაც უფალი საყვედურობ მათ, როგორც ვერ გულისხმისყოფელთ, თუ რას ითხოვენ „არ იცით, - ამბობს, - რასა ითხოვთ“. თქვენ ფიქრობთ, რომ ჩემი მეფობა ხორციელი იქნება, ამიტომაც ხორციელად დაჯდომას ითხოვთ; არა, ეს ესე არაა: ეს ადამიანურ გაგებაზე მაღლა დგას და ჩემს მარჯვენით დაჯდომა ყველაზე უფრო დიადი რამაა, რომელიც აღემატება ანგელოზთა რიგსაც კი. ამასთან ტქვენ ოცნებობთ დიდებაზე, მე კი სიკვდილზე წასასველად მოგიწოდებთ. სასმისსა და ნათლობას იგი ჯვარს უწოდებს: სასმისს, იმირომ, რომ ჯვარს, როგორც ღვინით სავსე სასმისს, მალევე უნდა მიეყვანა იგი სასიკვდილო ძილამდე და იგი მზად იყო სასმისი ტანჯვისა მიეღო, როგორც მისთვის ტკბილი სასმელი; ნათლობას კი - იმიტომ, რომ ჯვარის მეშვეობით მან მოახდინა ჩვენი ცოდვების განწმენდა. მაგრამ მოწაფეები, რომლებიც ვერ გულისხმაყოფენ უფლის სიტყვებს, თავის მხრივ, იძლევიან დაპირებას, ფიქრობენ რა, რომ იგი გრძნობად სასმისზე ლაპარაკობს და იმ ნათლობაზე, იუდეველბს რომ ჰქონდათ, რომლებიც საზრდელის მიღების წინ იბანებოდნენ.

(თ. 10, მ. 39-40)

თქვენო, ეუბნება, მოწამეობის ღვაწლში შეხვალთ და მოკვდებით ჭეშმარიტებისათვის, „ხოლო დაჯდომაი მარჯვენით ჩემსა და მარცხენით ჩემსა არა არს ჩემი მიცემად“, მაგრამ აქ წარმოიშობა ორი გაუგებრობა. პირველი: განმზადებულია თუ არა ვინმესთვის ეს დასჯდომელი? ვპასუხობთ: არავინ არ იჯდება არც მარჯვნივ და არც მარცხნივ. ხოლო თუკი გესმის კიდეც, რომ წმიდა წერილში მრავალგზისაა საუბარი ამგვარ დასაჯდომელზე, იგულისხმება არა დასაჯდომელი (საკუთრივ), არამედ უმაღელის პატივი. ხოლო სიტყვებს: „არა არს ჩემდა მიცემად“ შემდეგი მნიშვნელობა აქვს: მე, სამართლიან მსაჯულს, არ მჩვევია მოგაგოთ თქვენ ამგვარი პატივი მხოლოდ თქვენდამი სიყვარულის გამო; სხვაგვარად არ ვიქნებოდი სამართლიანი, არამედ ამგვარი პატივი გამზადებულია მხოლოდ ღვაწლში მყოფთათვის. ეს იმის მსგავსია, რომ სამართლიანი მეფეს სხვებზე მაღლა დაესვა რომელიმე მოღვაწე, ხოლო მისი რჩეულნი მოსულიყვნენ და ეთქვათ მისთვის: „მოგვეცი ჩვენ გვირგვინები“, მაშინ მეფე, რაღა თქმა უნდა, უპასუხებდა „ჩემზე არ არის დამოკიდებული“, არამედ ვინც იღვაწებს და გაიმარჯვებს, გვირგვინიც მისთვისაა გამზადებული. ამრიგად, თქვენ, ზებედეს ძენო, შეგიძლიათ და ეწამებით კიდეც ჩემთვის; მაგრამ თუკი სხვა მოწამეობრივ ღვაწლთან ერთად, ყველა სხვა სათნოებაც ექნება ტქვენზე მეტი, მას უპირატესობა ექნება თქვენს წინაშე.

(თ. 10, მ. 41-45)

მოწაფენი, სჯიდნენ რა კვალაც ადამიანურად, შურით აღივსნენ, ამიტომაც გული მოსდით ამ ორ მოციქულზე. მაგრამ, როდის? როდესაც დაინახეს, რომ ამ უკანსაკნელთა თხოვნა არ შეიწყნარა უფალმა, არამედ უარი უთხრა, მაშინ აღშფოთდნენ. სანამ უფალი თავად ანიჭებდა უპირატესობას იაკობსა და იოანეს, სხვა მოწაფეები, ხედავდნე რა ამას, ითმენდნე; მაგრამ, როდესაც ამ ორმა მოწაფემ თავად დაიწყო თავისთვის პატივის თხოვნა, სხვებმა უკვე ვეღარ მოითმინეს. ისინი ამ დროს ჯერ კიდევ არ იყვნენ სრულყოფილნი! მაგრამ შემდგომში დავინახავთ, როგორ უთმობდა თითოეული მათგანი სხვას პირველობას. ახლა კი ქრისტე მკურნალობს მათ თავისთან, რაც აღინიშნება კიდეც სიტყვით „მოიხმო“. შემდეგ უჩვენებს, რომ სხვებისთვის პატივის წართმევა და პირველობისაკენ სწრაფვა, წარმართთა საქმეა. ვინაიდან წარმართი მმართველნი ძალით უმორჩილებენ სხვებს თავიანთ ძალაუფლებას. ჩემი მოწაფეები კი, ამბობს, ასე არ არიან: არამედ ვისაც სურს მათგან იყოს დიდი, დაე ყველას ემსახუროს, იმიტომ, რომ ესეც დიადი სულის ნიშანია - ყველასაგან დაითმინო და ყველას ემსახურო. ამისი მაგალითი კი იქვეა: „რამეთუ ძე კაცია არა მოვიდა, ვითარცა იმსახურა, არამედ მსახურებად და მიცემად სული თვისი სახსრად მრავალთა“, ეს კი უფრო მეტია, ვიდრე მსახურება. მართლაც, არა მხოლოდ ემსახურო, არამედ მოკვდე კიდეც იმისთვის, ვისაც ემსახურები, - რა შეიძლება იყოს ამაზე უფრო ამაღლებული და შესანიშნავი? მაგრამ ამგვარი მსახურება და სიმდაბლე უფლისა იყო სიმაღლე და დიდება როგორც თავად მისთვის, ასევე ყველასთვის, ვინაიდან განკაცებამდე იგი ცნობილი იყო მხოლოდ ანგელოზთათვის, ხოლო განკაცებისა და ჯვარცმის შემდგომ, არა მხოლოდ აქვს ის დიდება (ზეციური), არამედ მიიღო სხვაც: და მთელს სამყაროზე მეფობს.

(თ. 10, მ. 46-52)

მათე საუბრობს ორ ბრმაზე: და შესაძლოა, ორი იქნა განკურნებული; მაგრამ, როგორც ჩანს, ერთმა მათგანმა უფრო მეტად მიიქცია ყუადღება, იმან ვისაც ახლა მარკოზი იხსენიებს. მაგრამ შეხედე, როგორ სცემს თაყვანას ხალხი იესოს: უკრძალავს კიდეც ბრმას ყვირილს, თითქოსდა იქ რომელიმე მეფეს გაევლო. ხოლო ეკითხება იესო ბრმას იმიტომ, რომ არა თქვან, თითქოს ის იმას არ აძლევს, რაც ბრმას სურდა. და კეთილადგანმსჯელი იყო სული ბრმისა, ვინაიდან განკურნების შემდგომ მან არ დატოვა იესო, არამედ გაჰყვა მას. ხოლო (სხვაგვარად) შეიძლება ვიგულისხმოთ ასეც: ბრმა, რომელიც აქ ზის, არის სახე ადამიანური ბუნებისა, რომელიც ოდესღაც იშვილა უფალმა, ყოველგვარი მიწიერ პატივზე აღმატებული; სწორედ იგი უხმობდა ქრისტეს, რომელმაც იერიქონი, ანუ ეს სოფელი გაიარა. ხოლო ქრისტემ შეიყწალა იგი და აცხოვნა სარწმუნოებისდა შესაბამისად, როდესაც მან შემოიძარცვა ცოდვის ძველი სამოსელი. ცხონების მიღებასთან ერთად, იგი გაჰყვა მას (ქრისტეს), ასრულებდა რა მცნებებს თავის გზაზე, ანუ ამ ცხოვრებაში. ვინაიდან მხოლოდ ამ ცხოვრებაში შეიძლება გაჰყვე ქრისტეს, ხოლო მის შემდეგ უკვე იხურება კარები (ცხონებისა) და უკვე აღარ იქნება დრო ღმრთის მცნებათა აღსრულებისა.